“มีดช่างทิน”ผลิตภัณฑ์ภูมิปัญญาไทย

การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย  สำนักงานอุทัยธานี  ได้นำคณะสื่อไปชมศิลปะการทำมีดเหล็กกล้าชั้นดีของจังหวัดอุทัยธานี  มีดช่างทิน  นายขวัญชัย  วศวงศ์  อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดอุทัยธานี  ได้ขอให้เลิกการการทำปืนไทยประดิษฐ์  เนื่องจากเป็นเรื่องที่ผิดกฎหมาย  โดยได้แนะนำให้หันมาทำเครื่องมือที่ใช้ในด้านการเกษตร  และทำมีดเพื่อใช้ในการเกษตร  ซึ่งปัจจุบันได้ผลิตมีดประเภทสวยงามทั้งใช้งานและนำมาประดับ  โดยใช้วัสดุอุปกรณ์ที่เป็นเหล๊กกล้ากอย่างดีส่งมาจากต่างประเทศ

ร้านมีดช่างทิน ตั้งอยู่เลขที่ 2/5 หมู่ 3  ตำบล หนองไผ่แบน อำเภอเมือง จังหวัดอุทัยธานี  สมัยก่อนช่างทินได้เป็นส่วนหนึ่งของช่างทำปืนเถื่อนในหมู่บ้านหนองอีเติ่ง  ซึ่งนับเป็นหมู่บ้านเป็นแหล่งผลิตปืนเถื่อนที่มีชื่อเสียงมากของจังหวัดอุทัยธานี   โดยช่างทินและกลุ่มเพื่อนๆ ช่างเปืนด้วยกันหมด  และปืนของช่างมีดที่ถือว่าทำได้สวยงามมาก  มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว   เขาจึงรังสรรค์ผลงานปืนได้อย่างงดงาม

นายกิตติพงศ์  ภาชนะสุดา  หรือ  ช่างกิต  เล่าให้ฟังว่า  ปี 2525  ทางรัฐบาลไทยได้กวาดล้าง  ให้ชาวบ้านเลิกอาชีพทำปืนเถื่อนอย่างจริงจัง  เพราะถือว่าเป็นอาชีพที่ผิดกฎหมาย แต่ด้วยความที่ช่างทินมีความผูกพันกับอาชีพช่างทำปืนมาตั้งแต่จำความได้  จึงไม่สามารถเลิกอาชีพช่างได้  จึงคิดทำเครื่องมือการเกษตร  ขายให้กับชาวบ้านที่เลิกทำปืนไปทำไร่ทำนา  ด้วยนิสัยส่วนตัวที่เป็นคนชอบคิดค้นดัดแปลงจึงทดลองทำมีดเหล็กกล้าขาย  โดยลูกค้าคนแรกคือ อดีตลูกค้าเก่าที่เคยซื้อปืน

กลุ่มมีดบ้านช่างทิน เริ่มก่อตั้งโดยช่างทิน เมื่อปี พ.ศ. 2528  จึงทำให้ช่างทินผลิตมีดใช้งานออกมามากมาย  โดยได้พัฒนาคุณภาพของงานด้วยการนำเข้าเหล็กกล้า คุณภาพดีจากประเทศเยอรมัน และทดลองนำไปขายที่สวนจตุจักร   ทำให้ได้กระกระแสตอบรับจากคนซื้อมากขึ้น  จึงหันกลับมาชักชวนเพื่อนที่เคยทำปืนด้วยกันกลับมาทำมีด  เพื่อให้ทันต่อความต้องการของตลาด นับได้ว่า   ช่างทินคือช่างคนแรกของจังหวัดอุทัยธานี  ที่เริ่มบุกเบิกวงการช่างมีดของเมืองอุทัยธานี   ต่อมาอดีตท่านผู้ว่าราชการจังหวัดอุทัยธานี  ท่านขวัญชัย  วศุวงศ์  ได้เล็งเห็นความเป็นเอกลักษณ์ของช่างทิน  จึงผลักดันให้เข้าเป็นสินค้า OTOP ประจำจังหวัด  และท่านยังให้ความช่วยเหลือในการออกแบบแบรนด์สินค้า  โดยใช้คำว่า “ทิน” เป็นวัสดุที่ใช้เป็นทำใบมีด  คือ  เหล็กกล้าคุณภาพสูงนำข้าจากประเทศเยอรมัน  ซึ่งมีคุณสมบัติแข็งแกร่ง ทนทาน  มีความมันวาว  ไม่เป็นสนิม  โดยช่างทินนิยมใช้สองชนิดด้วยกัน   หากเป็นการทำมีดพับ จะใช้เหล็กกล้า  ATS 34   stainless still  ซึ่งเป็นเหล็กชนิดบางแต่คุณสมบัติด้านความแข็งแกร่งไม้ได้ลด   หากจะทำมีดขนาดใหญ่  เช่น  มีดแล่  มีดโบวี่   มีดเดินป่าจะใช้เหล็กกล้า  440 C   stainless still  เหล็กทั้งสองชนิดนี้มีคุณภาพมากในด้านความแข็ง  ซึ่งธาตุส่วนประกอบในเนื้อเหล็กส่วนใหญ่จะเป็นโครเมียมมากกว่าธาตุชนิดอื่น  โดยเหล็กทั้งสองชนิดนี้  เป็นเหล็กกล้าคุณภาพสูงที่ผลิตในประเทศเยอรมัน  วัสดุอีกชนิดหนึ่งที่มีคุณภาพไม่แพ้กัน แต่เน้นเรื่องความสวยงามนั่นก็คือเหล็กดามัสกัส  จากประเทศสวีเดน  ซึ่งมีสองลักษณะด้วยกันคือ  ดามัสกัสสีเงินทั่วไป   กับดามัสกัสสีเหลืองทอง  โดยที่เหล็กชนิดสีทองจะหายากมาก   และมีราคาสูงมาก   ทำให้ลูกค้าสู้ราคาไม่ค่อยไหว  วัสดุด้าม  ประกอบด้วย  งาช้าง เขาสัตว์ต่างๆ  เช่น  เขากวาง  เขากระทิง เขาควาย  เขาวัว  และไม้เนื้อแข็งชนิดต่างๆ เช่น ไม้ชิงชัน  ไม้นั่งร้าน

อย่างไรก็ดี  ต้องขอขอบคุณ ท่านสุชารัตน์ แสงอรุณ ผอ.ททท.สำนักงานอุทัยธานี  พร้อมคณะ ที่ดูแลทีมสื่อในการนำของสาวอุ้มในทริปนี้เป็นอย่างดีน่ะครับ

สนใจติดต่อ   ช่างกิต  กิตติพงศ์  ภาชนะสุดา  056 524035, 081 2841812  #TATUthaithani #เรียบง่ายสไตล์อุทัยธานี