เจริญพรญาติโยมผู้อ่านทุกท่าน ถ้าไม่นับผู้ต้องขัง พัศดี เจ้าหน้าที่ราชทัณฑ์แล้ว อาตมาก็คงเป็นพระที่เข้าเรือนจำบ่อยที่สุด เข้าออกเป็นว่าเล่น จนใคร ๆ ก็ถามว่าเข้าไปทำไม เรือนจำ
เรือนจำเป็นที่ที่ใคร ๆ ไม่อยากเข้าใกล้ ไม่อยากเข้าไปยุ่งเกี่ยว แม้คนที่ออกมาแล้ว พ้นโทษแล้ว ก็มักถูกสังคมรังเกียจอยู่ร่ำไป ว่าเป็นคนขี้คุกบ้าง อะไรบ้าง
แต่จริง ๆ แล้ว เรือนจำนี่แหละ สถานที่ฝึกคนต้องลบภาพว่าเขาเอาผู้ต้องขังไปขังในห้องขังเดี่ยว เน่า ๆ ชื้น ๆ แฉะ ๆ ถูกผู้คุมเฆี่ยนตีทรมานต่าง ๆ นานา แต่เรือนจำคือโลกอีกใบที่กั้นด้วยกำแพงสูงใหญ่ แต่มีเครื่องยังชีพทุกอย่าง ปัจจัยสี่มีพร้อม และเน้นไปที่การบำบัด ฟื้นฟูสภาพร่างกายและจิตใจ ปรับทัศนคติใหม่ให้ห่างไกลจากเส้นทางอาชญากรรม สิทธิต่าง ๆ อาจจะถูกจำกัดลงไปในฐานะผู้ต้องขังและผู้ต้องโทษ แต่ก็ยังได้สิทธิในฐานะบุคคลธรรมดา ฉะนั้น อะไรที่เป็นการฟื้นฟู ปรับปรุงแก้ไขทัศนคติและพฤติกรรมได้ ก็ควรจะทำเพื่อคืนคนดีสู่สังคม บนพื้นฐานว่ามนุษย์เราเป็นสิ่งที่ฝึกได้ เป็นสิ่งที่แก้ไขได้ มิใช่ว่าพอลงปลักตมไปแล้วก็จมปลักไปในอบายไปชั่วกาลนาน ทั้งที่จริง ๆ มันยังมีหนทางแก้ไข แม้จะแก้ได้เพียงหนึ่งคนสองคนก็ยังนับว่าแก้ได้ ก็นับว่าสำเร็จ ว่าเราได้ให้ชีวิตใหม่กับคนหนึ่งคน ทำคนให้ดีกว่าเดิม
อาตมาก็เข้าไปร่วมมือกับทางเรือนจำหลายแห่ง เช่น เรือนจำนครปฐม เรือนจำเพชรบุรี เรือนจำธัญบุรี เรือนจำทองผาภูมิ เข้าไปจัดโครงการต่าง ๆ เพื่อเสริมสร้างค่านิยมที่ดี ส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญที่งานราชทัณฑ์ให้ความสำคัญ เพราะนอกจากการฝึกวิชาชีพ การฝึกวินัย การฟื้นฟูร่างกายแล้ว การฟื้นฟูจิตใจก็เป็นเรื่องสำคัญ
อย่างล่าสุดนี้ อาตมาได้ร่วมมือกับทางราชทัณฑ์จัดโครงการสวดมนต์ธัมมจักกัปปวัตนสูตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนพรรษา 6 รอบ เนื่องด้วยพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้า พระบรมราชินี และพระบรมวงศานุวงศ์ ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณต่อผู้ต้องขังอันเป็นสถานที่ที่คนทั่วไปไม่อยากยุ่ง แต่พระองค์ให้ความสำคัญ พระองค์ให้ความสำคัญแม้แต่คนที่อยู่ในที่มืดที่สุดในสังคม จึงนับเป็นพระมหากรุณาธิคุณยิ่งซึ่งควรได้รับการเฉลิมพระเกียรติสืบไป อาตมาจึงจัดโครงการสวดมนต์ขึ้นเพื่อให้ผู้ต้องขังได้มีโอกาสบำเพ็ญบุญบำเพ็ญกุศล ถวายเป็นพระราชกุศล และเป็นผลบุญแก่ตนเอง ได้พัฒนาจิตใจของตนเองให้ดียิ่งขึ้น เป็นคนที่สมบูรณ์พร้อมทั้งทักษะ ความรู้ และคุณธรรม การสวดมนต์เป็นการฝึกสมาธิอย่างง่าย เพราะจะสวดมนต์ให้ถูก ใจต้องจดจ่อกับบทสวด การสวดนั้นต้องออกเสียงเป็นคำ ก็เป็นเครื่องฝึกสมาธิไปในตัว อาตมาก็ฝึกให้ผู้ต้องขังสวดบทธัมมจักกัปปวัตนสูตร เป็นพระสูตรสำคัญเพราะเป็นถ้อยคำปฐมเทศนา บรรจุใจความสิ่งที่พระพุทธองค์ทรงตรัสรู้และแสดงแก่ปัญจวัคคีย์ และเป็นบทที่สวดได้ไม่ยาก จดจำขึ้นใจได้ง่าย เหมาะสมที่จะเป็นบทสวดมนต์ประจำตัว ประจำใจของทุกคน อาตมาก็ร่วมกับเจ้าหน้าที่ฝึกให้พวกเขาได้สวดมนต์จนเป็นติดปาก คล่องปาก ขึ้นใจ และผ่านไปหลายเดือน พวกเขาก็สามารถสวดธัมมจักกัปปวัตนสูตรได้อย่างไม่ยากเย็น อาตมาเข้าไปแต่ละครั้งก็ชื่นใจเพราะได้เห็นพัฒนาการ
อันนี้ก็เป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาคน ก่อนที่พวกเขาจะกลับบ้านไป พวกเขาอยู่ในเรือนจำ ในที่คุมขัง เขาควรได้อะไรกลับไป ในเมื่อเรานำเขามาอยู่ในเรือนจำเพื่อพัฒนาปรับปรุงเขาให้เป็นคนที่ดีขึ้น มีคุณภาพขึ้นทั้งทางร่างกายและจิตใจ หน้าที่ของพระในฐานะบุคคลทางศาสนาก็คือพัฒนาพวกเขาทางจิตใจ อะไรที่ช่วยพัฒนาจิตใจพวกเขาได้ก็เป็นสิ่งที่เราจะต้องเข้าไปช่วย และการสวดมนต์ก็เป็นเครื่องมืออันหนึ่งที่ช่วยได้ และช่วยได้ดี อย่างน้อยที่สุดคือการทำให้รู้ว่า การสวดมนต์ช่วยจิตใจเขาได้ เป็นบันไดก้าวแรกในความก้าวหน้าทางธรรม คนที่อยู่ในที่มืดมนที่สุดในสังคมก็ยังได้รับแสงสว่างจากพระธรรมได้ เพียงแค่จุดไฟในใจตน เท่านั้นเอง แสงสว่างก็สว่างที่กลางเรือนจำได้ แสงพระธรรมเกิดได้ด้วยตัวของคนทุกคน เราจะเห็นได้ว่าอดีตผู้ต้องขังจำนวนไม่น้อย เมื่อออกจากเรือนจำแล้วก็บวชเป็นพระ เข้าสู่เส้นทางธรรม ฉะนั้น ชีวิตในเรือนจำไม่ใช่จุดสิ้นสุด แต่อาจจะเป็นจุดเริ่มต้นของความดีงามสำหรับหลาย ๆ คนก็ได้
โครงการในเรือนจำนี้เป็นสิ่งที่อาตมาภูมิใจที่สุดอย่างหนึ่ง เพราะเป็นบุญใหญ่ ใหญ่จริง ๆ และผู้ที่มีส่วนร่วมทั้งหมดก็ล้วนได้ทำบุญใหญ่ไปด้วยกัน ซึ่งก็หมายถึงผู้ที่ได้ทำบุญกับวัดไผ่ล้อม กับมูลนิธิหลวงพ่อพูล ก็เท่ากับว่าท่านได้ช่วยส่งเสริมคุณภาพชีวิตและจิตใจของผู้ต้องขัง เพื่อให้พวกเขาได้กลายเป็นคนที่มีคุณภาพของสังคม เป็นสิ่งที่พวกเราพึงอนุโมทนาโดยทั่วกัน ขอเจริญพร
